Mw. A. G. M. van de Vondervoort, Staatssecretaris Binnenlandse Zaken
De gemeente Bakel en Milheeze zal ik niet licht vergeten.
Vanaf het moment dat ik staatssecretaris van Binnenlandse Zaken werd, heb ik een aanhoudende stroom post gekregen van het gemeentebestuur en de bewoners van deze gemeente. De reden was de voorgestelde samenvoeging van hun gemeente met de gemeente Gemert. Bakel en Milheeze wilde zelfstandig blijven en liet op alle mogelijke manieren zien en horen het niet eens te zijn met deze samenvoeging. Toen ik de door de provincie Noord-Brabant voorgestelde samenvoeging in het wetsvoorstel had overgenomen, lieten de bewoners, herkenbaar aan de t-shirts met het opschrift 'Bakel, Rips en Milheeze, kerngezond en mans genoeg!' geen kans onbenut om mij door hun aanwezigheid bij bepaalde bijeenkomsten te laten blijken dat men nog steeds niet overtuigd was. Dat er veel muzikaal talent aanwezig is in de gemeente bleek wel uit de compact-disc die werd uitgegeven door Bakel en Milheeze.
Ook bij de hoorzitting voor de Tweede Kamerleden in Eindhoven brachten de bewoners muzikaal hun voorkeur ten gehore.
Ondanks de aandacht die het gemeentebestuur en de bewoners zeker hebben weten te trekken voor het standpunt van Bakel en Milheeze, is het parlement nu uiteindelijk akkoord gegaan met de samenvoeging. Ik ben ervan overtuigd dat Bakel en Milheeze een geschikte partner zal zijn voor Gemert en ik wens de bewoners van de nieuwe gemeente Gemert-Bakel een goede toekomst toe.
M. Verhagen, CDA Tweede Kamerfractie
Het onderwerp herindeling gaat altijd gepaard met hoog oplopende emoties. Begrijpelijk en terecht, want herindeling heeft gevolgen voor de directe leefomgeving van de burgers. Voor veel van diezelfde burgers staat het opgaan in een groter gemeentelijk verband gelijk met het verlies van identiteit en karakter van het eigen dorp. Mede daarom is het voor een Tweede Kamerlid niet een van de meest makkelijke onderwerpen om in portefeuille te hebben. Het is immers niet mogelijk om aan alle wensen en verlangens van de verschillende gemeenten en hun burgers tegemoet te komen.
In de afgelopen twee jaar heeft de discussie rondom de herindeling voor mij persoonlijk veel bezoeken aan en contacten met het Brabantse met zich meebracht. Tal van Brabantse burgemeesters, actiecomité's en burgers hebben op hun beurt de weg naar het Binnenhof weten te vinden.
De faam van de gemeente Bakel en Milheeze en in het bijzonder van café 'De Viersprong' was haar al vooruitgesneld bij monde van mijn fractiegenoot Jaap de Hoop Scheffer die al jaren met zijn gezin met veel plezier de zomervakantie doorbrengt in de omgeving Rips/Oploo. Zo herinner ik mij in diezelfde 'Viersprong' een goede bijeenkomst te hebben bijgewoond, waarop alle argumenten rondom (en vooral tegen) de herindeling nog eens op een rijtje werden gezet. Daarnaast liet een uitstekend georganiseerde 'lobby' geen mogelijkheid onbenut om de argumenten voor het behoud van de zelfstandigheid voor het voetlicht te brengen. Zowel in geschrift als met gezang werd ik met mijn collega-kamerleden regelmatig met de neus op de feiten gedrukt.
Zoals bekend, is de uiteindelijke uitkomst van het kamerdebat voor zowel de gemeente Bakel en Milheeze als voor de CDA-Tvveede Kamerfractie een teleurstellende geweest. De door ons beide vurig gewenste zelfstandigheid van Bakel en Milheeze is niet gerealiseerd. Echter, gedane zaken nemen geen keer en de realiteit gebiedt ons om vooruit te kijken. De in het recente verleden getoonde inzet en betrokkenheid van de inwoners van de gemeente Bakel en Milheeze geeft mij goede hoop dat zij ook in de nieuwe gemeente Gemert gemotiveerd en in staat zullen blijken om hun specifieke identiteit en sociale samenhang te behouden.
Ik neem deze gelegenheid dan ook gaarne te baat om de burgers van (nu nog) Bakel en Milheeze te danken voor de gewaardeerde contacten en hen alle goeds toe te wensen voor de toekomst!
drs. J. Th. Hoekema, Tweede Kamerfractie D'66
Voorzichtig leg ik het zilvergrijze schijfje op mijn draaitafel. 'Ook muzikaal kerngezond en mans genoeg', 23 nummers van de drie kernen Bakel, Milheeze en Rips. Ik heb inmiddels wel vier exemplaren van deze bijzondere CD die alweer uit 1993 stamt.
Vraag niet hoe, maar luid en goed is de lobby wel. Met Goirle is dit onderdeel van de Brabantse herindelingsvoorstellen het meest besproken én bezongen. Toch haalde Goirle het wel (om uit de handen van Tilburg te blijven) en Bakel, Milheeze en Rips het niet (om zelfstandig te blijven). Aan de gemeente en met name het onvermoeibare burgercomité heeft het niet gelegen.
Ook bij het bezoek van de kamercommissie Binnenlandse Zaken liet het comité zich gelden met een '99%' voorkeur; voor zelfstandigheid, en als 't dat samenvoegen moest worden, die éne procent, dan maar met Deurne en niet met Gemert.
Ik heb veel geleerd van de aloude animositeit tussen Gemert en Bakel, de Tolweg, de Grens en nog veel meer: Toch heb ik, in de afweging, zoals dat heet, gekozen voor samenvoeging met Gemert. Ik denk dat op den duur zo'n besluit goed te verdedigen is en ook meer dan nu als zodanig wordt gezien. De tijd zal het leren.
Twee maanden na het kamerdebat reisde ik nog eens naar Bakel. Het burgercomité onthaalde mij gastvrij op thee en taart. De discussie was, weer, fel maar eerlijk. Met zulke burgers heb ik vertrouwen in de toekomst van Bakel, Milheeze, De Rips en Gemert.
W. I. I. van Beek, lid Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
Graag verleen ik als provinciaal bestuurder mijn medewerking aan het initiatief tot het aan u voorliggende boek. Daarbij realiseer ik mij ten volle dat gemeentelijke herindeling in Bakel en Milheeze een zeer beladen onderwerp is. Gedachten, herinneringen en anekdotes met betrekking tot uw gemeente, verzameld in dit boekwerk, bieden u -de inwoners van Bakel en Milheeze- hopelijk de gelegenheid om het onderwerp herindeling 'wat van u af te lezen'.
Het is mij, en nog meer mijn ambtsvoorganger, bekend dat de gemeentelijke herindeling de inwoners van uw gemeente zeer emotioneel heeft bewogen. Geen gelegenheid is daarbij onbenut gelaten om de zienswijze en gevoelens van de bevolking, direct danwel door tussenkomst van burgercomité en gemeentebestuur, op overigens waardige wijze kenbaar te maken. In dat kader is al in 1991 via de videopresentatie 'Continuering van kwaliteit' een goed beeld neergezet van de karakteristiek van Bakel en Milheeze in al haar facetten. Ook daarna heeft Bakel en Milheeze zich nog regelmatig laten horen en zien.
De vanuit Bakel en Milheeze veel gehoorde stellingname 'groter is niet altijd beter' onderschrijf ik volledig. Bij het uitspreken van een dergelijke stelling mag het vanaf nu niet blijven. Het is een uitdaging aan u en aan uw toekomstige volksvertegenwoordigers om in de nieuwe gemeente Gemert-Bakel ervoor te zorgen dat 'groter wel beter is'. Dat vraagt om een grensverleggende houding en inzet van alle betrokkenen. Een eerste aanzet is gegeven door het huidige gemeentebestuur, doordat zij in het belang van de inwoners en het gemeentelijk personeel tijdig reeds is gekomen tot gestructureerd overleg met het gemeentebestuur van Gemert, ondanks bepaalde gevoelens van onvrede over de uitkomst van de parlementaire besluitvorming.
Beste mensen, gemeentelijke herindeling maakt geen einde aan bloeiende gemeenschappen.
Dat wil zeggen: Bakel blijft Bakel, Milheeze blijft Milheeze en Rips blijft Rips!
H. Wiegel, lid Eerste Kamer der Staten-Generaal
De inwoners van Bakel en Milheeze, vertegenwoordigd in het comité dat tot op heden het laatst heeft geprobeerd hun gemeente zelfstandig te laten voortbestaan, gaan binnenkort naar de stembus. Ondanks hun verloren strijd hoop ik dat ze dat zullen doen om zo in de nieuwe gemeenteraad goed en sterk vertegenwoordigd te zijn. Het opgaan van Rosmalen in Den Bosch heeft laten zien waar dat toe kan leiden.
Aan u allen heeft het niet gelegen. Met argumenten en emotie -en ook dat laatste weegt- heeft uw gemeente voor haar zelfstandigheid opgetreden. Na de beslissing van de Tweede Kamer was het een strijd die niet te wikken was, al is ook in de Eerste Kamer aandacht voor uw standpunt gevraagd.
Als Commissaris der Koningin in Friesland heb ik indertijd ook een grootscheepse herindeling meegemaakt. Les daaruit: ook al verdwijnt een gemeente, de gemeenschap blijft als de inwoners zich daar sterk voor maken. Dat lukt in Bakel en Milheeze zeker! Zo heb ik uw comité en dus de inwoners leren kennen.
drs. J. de Geus, ex-gedeputeerde
Het was in de jaren 1978-1995 dat ik veelvuldig met de gemeente Bakel en Milheeze te maken had. Ik herinner mij levendig het veelvuldig overleg ter voorbereiding op de projecten tot aanleg van fietspaden en de wegverbeteringsprojecten. In de gemeente Bakel en Milheeze heeft de provincie in die jaren samen met het gemeentebestuur veel tot stand gebracht (Gemert-Bakel, Bakel-Helmond, Bakel-Deurne, Bakel-Milheeze, Rips-Milheeze-Deurne). De zelfstandige gemeente was mans genoeg daarin partij te geven en de belangen van de inwoners goed te behartigen.
Ik heb er bekwame en gemoedelijke bestuurders leren kennen en veel vriendelijke en plezierige contacten met de inwoners gehad. Bakel en Milheeze: een echte Brabantse gemeenschap. Dat kan eigenlijk ook niet anders in het oudste Peeldorp, waar de sfeer van saamhorigheid (erfenis van St. Willibrord) is gebleven en men staat voor het natuurlijk karakter van het dorp en de omgeving (Bakel komt van Bachaos: is verhoogde plaats bij een bos).
De gemeentelijke herindindeling kwam daarom hard aan. De gevoelens van gemeentebestuur en inwoners daartegen heb ik steeds goed begrepen.
Maar het inwonersaantal bleek uiteindelijk een onoverkomelijke belemmering om aan de gemeentelijke herindeling te ontkomen.
Opmerkelijk is, dat eerder deze eeuw, in de 20-er jaren, een samenvoeging met Deurne verhinderd werd door een grootscheepse ontwikkelingsaanpak (in Rips). Zo een perspectief lag er nu niet. Helaas. Al met al heeft Bakel en Milheeze uiteindelijk nog zelf bepaald welke herindeling niet gewild was (niet naar Helmond, niet naar Deurne): Gemert.
Zeker weten: de gemeentelijke herindeling zal de gemeenschap Bakel en Milheeze (en Rips) niet echt veranderen.
Dat mag ook niet.