Een vroedvrouw, in 1841

Bakel-Milheeze telt nu, in 1841, het aantal van 1716 zielen. Indachtig het spreekwoord ‛Hoe meer zielen, hoe meer vreugd’, ook bij het verwekken ervan, komen in Bakel en Milheeze elk jaar ongeveer vijftig kinderen ter wereld.

‛Maar wij zijn niet van een vroedvrouw voorzien en er zijn geene zoodanige vrouwen of vroedmeesters dan op een afstand van circa een en een half uur te bekomen, welken afstand bij dringende omstandighe­den volgens ons inziens te ver is om daarvan gebruik te maken.’

Een geschenk uit de hemel is daarom de komst van het echtpaar Kotte-Ulijn. Elisabeth, de vrouw van G.C. Kotte, geboren te Lith, oud eenenveertig jaar, heeft zelfs al elf jaar een diploma, in 1830 afgegeven door de Provinciale Kommissie voor Geneeskundig onderzoek en toezicht in Noord-Brabant te ’s-Hertogenbosch.

‛Zij heeft zich bij ons aangemeld met het verzoek om als vroedvrouw binnen deze gemeente te mogen worden geplaatst, en wij hebben dezelve, daar het ons van zeer veel belang voor de ingezetenen dezer gemeente voorkomt om in die dringende behoefte te voorzien, op een jaarlijks tractement van een honderddertig gulden uit des Gemeenteskas, alle drie maanden een vierde gedeelte te voldoen, aangenomen.’

Op het papier dat Elisabeth Kotte toont, staat dat zij met goed gevolg in de verloskunst is geëxamineerd. Uiteraard nemen we haar aan onder de voorwaarde dat, ingeval zij niet naar behoren aan haar verplichtingen mocht voldoen, of onverhoopt gegronde klachten wegens wangedrag tegen haar mochten inkomen, het aan het gemeentebestuur zal vrijstaan haar onverwijld te ontslaan en dat haar traktement op de dag van het ontslag zal ophouden. Maar dat is puur voor de vorm. We zetten er onmiddellijk tegenover dat onze vroedvrouw voor beloning der door haar te verrichten verlossingen boven gemeld traktement nog een extra betaling mag vorderen. Van de voornaamste ingezetenen twee gulden, van de middenstand een gulden en vijftig cents en van de mindere klassen zoals dagloners enzovoorts een gulden. Wel is zij gehouden om de behoeftige vrouwen onder onze ingezetenen gratis te bedienen.

We hebben een gediplomeerde vroedvrouw in Bakel en Milheeze! In de geruststellende zekerheid van haar aanwezigheid zal het geboortecijfer ongetwijfeld een sprong omhoog maken. Ik wil als man niet meteen beweren dat elke bevalling voortaan een fluitje van een cent zal zijn, maar mevrouw Kotte heeft een diploma en weet precies wat ze tijdens de barensweeën van de aanstaande moeder en de geboorte van de nieuwe Bakelnaar of Millese moet doen. En dat kan ik als man niet zeggen.